ARAL'IN YOK OLUŞU

                                         ARAL’IN YOK OLUŞU

Orta Asya’nın göz bebeğidir Aral. Tarihin her döneminde farklı milletlere ev sahipliği yapan bu bölgeye İngilizler Tatar ülkesi, Ruslar’da Türkistan demişlerdi.  Bazı milletlerde Maveraünnehir derlerdi.  Amuderya ve Sırderya nehirleri bu gölün can damarı niteliğindeydi. Takii Stalin’in pamuk dışında tarım ürünü ekilmesini yasaklamasına kadar.

Aral 1960’lara kadar dünyanın en büyük 4. İç deniziydi. Bizim Marmara denizinden 6 kat büyüktü. Derinliği 54 metreyi buluyordu. Aral’da 20 den fazla balık türü yaşıyordu. 

Yapılan tarım politikaları ve pamuk tarımı aralı yavaş yavaş yok etmeye başlamıştı. 1972-75 yılları arasında Aral’ın suyu çekilmeye başladı. Stalin’in pamuk dışında tarım ürünün yasaklaması ve Karakum Kanalı’nın yapılması Aral’ın sonunu hazırlıyordu. Ancak ne Orta Asya nede diğer bölgelerde yaşayan insanlar bunun farkında değildi.

Aral 1960’dan 90’a kadar alanının yarısını kaybetti. Bu zaman diliminde birçok balık türü ve yüzlerce bitki türü yok oldu. SSBC’nin 91’de dağılmasıyla bölgede 5 bağımsız cumhuriyet kuruldu. (Kazakistan, Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Kırgızistan) Aral’ın sorumluluğu artık bu beş ülkedeydi.1993’te bu beş ülke bir araya gelerek Aral’ı kurtarma Forum’unu kurdular. Bu çalışma  meyvesini verdi ve Aral kısmen de olsa kurtarıldı.